Eerste resultaten Europees PFAS-schuimonderzoek gepresenteerd

Nieuws van het LEC BrandweerBRZO, november 2019

In het voorjaar van 2020 presenteert onderzoeksbureau Wood de resultaten van het Europese onderzoek naar het gebruik van fluorhoudend blusschuim (PFAS) en mogelijke fluorloze alternatieven aan de EU. Op 23 september 2019 werden de voorlopige bevindingen besproken tijdens een workshop van de European Chemicals Agency (ECHA) in Helsinki. De vertegenwoordigers van de schuimmiddelenmarkt, verenigd in de fabrikantenkoepel EUROFEU, lijken aan te sturen op ontheffing van een aanstaand totaalverbod op gebruik van PFAS-houdende schuimmiddelen voor specifieke toepassingen zoals tank- en tankputbranden, totdat een aantoonbaar even effectief fluorvrij alternatief is gevonden.

Namens het LEC BrandweerBRZO woonde Jan Meinster de workshop bij. Het LEC BrandweerBRZO volgt de PFAS-discussie op de voet als Brzo-netwerkregisseur en participeert ook in de werkgroep Schuiminzet van het project Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen (IBGS) van Brandweer Nederland.

Jan Meinster: “Kort samengevat was de houding van de deelnemers aan de ECHA-bijeenkomst dat men niet per definitie tegen een restrictie op het gebruik van fluor in blusschuim is, maar dat velen een overstap naar een fluorvrij alternatief nog lastig vinden, omdat het met veel onzekerheden is omgeven. Tegelijk claimt geen enkele leverancier een werkzaam fluorvrij alternatief voorhanden te hebben voor de allergrootste brandscenario’s. Uit de verkenning die het LEC BrandweerBRZO in 2017 heeft laten uitvoeren, kwam al naar voren dat bewezen effectieve alternatieven er nog niet zijn voor de grootschalige complexe brandscenario’s die moeilijk bereikbaar zijn en waarvoor een grote worplengte noodzakelijk is.”

Voor de afronding van het onderzoek zijn de onderzoekers van Wood nog op zoek naar aanvullende informatie. Onder andere over de prestaties van fluorloze schuimproducten en een vergelijking van de prestaties van een aantal specifieke schuimsoorten, de kosten van transitie naar fluorvrij schuim, de kosten van het opruimen en zuiveren van afvalstromen met fluorhoudend schuim en de gevolgen van het combineren van verschillende schuimsoorten tijdens een brandbestrijdingsoperatie.

Volgens Jan Meinster is het een logische gedachte om bij de EU ontheffing op het totaalverbod te bepleiten, voor brandweertoepassingen waarbij het gebruik van fluorvrij schuim (nog) geen optie is. Als netwerkregisseur wil het LEC BrandweerBRZO daarbij een faciliterende rol als belangenbehartiger van industriële veiligheid spelen en zelf ook contacten onderhouden met de EU en ECHA over dit thema. De bijeenkomst heeft daarvoor volgens Meinster nieuwe wegen geopend.

“Ondertussen is het goed als industriële brandweerorganisaties alvast voorsorteren op een totaalverbod op fluorhoudend schuim en hun voorbereidingen treffen om op termijn op vervangende producten over te schakelen. We zien dat steeds meer bedrijfsbrandweren die hun brandscenario’s wel met beschikbare fluorloze alternatieven kunnen afdekken overgaan tot de aanschaf van die producten. De Noorse gas- en olie-industrie loopt in die transitie voorop. Het LEC BrandweerBRZO heeft contact gelegd om kennis te nemen van de Noorse aanpak en de daar gebruikte alternatieven. Wellicht kunnen we daarvan leren voor de Nederlandse situatie. We blijven vanuit het LEC de verdere ontwikkelingen rond dit dossier nauwlettend volgen. Er komt nog een vervolgbijeenkomst van ECHA en op 18 en 19 november sluiten we ook aan bij een tweedaagse workshop van de IBGS-werkgroep schuiminzet van Brandweer Nederland. Daar zal een selectie schuimleveranciers vertellen welke toepassingen zij zien voor fluorvrij schuim en welke producten zij al hebben ontwikkeld.”

Zie ook