Westelijk Havengebied Amsterdam krijgt gezamenlijke brandweer

Nieuws van het LEC BrandweerBRZO, juli 2019

In juli wordt in het Westelijk Havengebied van Amsterdam de eerste paal geslagen voor de nieuwe kazerne van de Gezamenlijke Brandweer Amsterdam (GBA). De publiek-private industriële brandweerorganisatie moet bijdragen aan het verhogen van de veiligheid in het Amsterdamse havengebied. Als de bouw en inrichting volgens plan verlopen, gaat de collectieve brandweerorganisatie in het eerste kwartaal van 2020 van start.

Risico’s groter en complexer

Leen Schaap commandant van Brandweer Amsterdam-Amstelland, legt het grote belang uit van de GBA voor het Westelijk Havengebied, dat de grootste benzinehaven ter wereld herbergt en 21 Brzo-inrichtingen telt: “Het havengebied is in de loop der jaren steeds verder westwaarts uitgebreid en de risico’s in het gebied worden daarmee groter en complexer. Ook vindt in het gebied veel ‘vitale’ bedrijvigheid plaats, waarvan stad en regio afhankelijk zijn, zoals elektriciteits- en warmteproductie en rioolwaterzuivering. Er is behoefte aan een 24/7 parate brandweerkazerne in het Westelijk Havengebied, met een gespecialiseerd brandweerteam dat is opgeleid en getraind in de bestrijding van industriële incidenten. De overheid kan dit niet alleen organiseren en daarom hebben we samen met de partners gekozen voor publiek-private samenwerking.”

Meer flexibiliteit

De GBA is volgens projectleider GBA Mark van Barreveld van Brandweer Amsterdam-Amstelland een praktische tussenoplossing voor risicobedrijven die geen bedrijfsbrandweeraanwijzing hebben en die het afdekken van hun brandrisico met stationaire blusinstallaties te kostbaar vinden. “Brzo-inrichtingen en andere bedrijven met een hoog risicoprofiel werden tot dusver gedwongen te kiezen tussen twee uitersten: ofwel een eigen bedrijfsbrandweer, met alle organisatorische en financiële lasten die daaraan zijn verbonden, of totaalbeveiliging met stationaire blusinstallaties en de daaraan verbonden hoge kosten. Nu is er een nieuw element toegevoegd aan de ‘gereedschapskist’ waaruit bedrijven oplossingen kunnen kiezen voor het afdekken van hun industriële incidentscenario’s. Ze zouden bijvoorbeeld kunnen kiezen voor een semi-stationaire oplossing, met blusleidingen en sprinklers op het terrein, waarop de GBA met pompcapaciteit kan aansluiten. De GBA biedt bedrijven meer flexibiliteit bij het waarborgen van hun brandveiligheidsniveau.”

Brzo-perspectief

 Norbert Gret, BrandweerBRZO-coördinator voor samenwerkingsgebied Noordwest, ziet de oprichting van de GBA als een positieve ontwikkeling. Hij geeft een reflectie op het project vanuit het Brzo-perspectief: “Dit is een boost voor de kwaliteit van de bedrijfsbrandweerzorg in het hele Westelijk Havengebied. Slechts vijf bedrijven hebben een formele bedrijfsbrandweeraanwijzing, maar er zijn wel heel veel bedrijven die qua risicoprofiel net ónder de Brzo-drempel zitten en waarvan slechts enkelen een semi-vrijwillige bedrijfsbrandweer hebben. Een collectieve bedrijfsbrandweer in de vorm van de GBA, die voor alle bedrijven in het gebied de eerste uitrukfunctie verzorgt, komt dus de veiligheid van het hele havengebied ten goede. Overigens vind ik het gunstig dat slechts vijf bedrijven een bedrijfsbrandweeraanwijzing hebben, omdat we als Brzo-toezichthouder het liefst zien dat Brzo-bedrijven hun brandrisico’s afdekken met stationaire installaties.”
Norbert vindt het een goede ontwikkeling dat overheid en bedrijfsleven de handen ineenslaan om via een PPS-model de brandweerzorg in het Westelijk Havengebied te verbeteren, maar hij voorziet voor de veiligheidsregio als Brzo-toezichthouder wel een bijzondere situatie: “De GBA gaat als collectieve bedrijfsbrandweer fungeren voor de bedrijven in de haven en als Brzo-toezichthouder kunnen wij bij onze inspecties eisen stellen aan de bedrijfsbrandweerzorg bij de betreffende bedrijven. Als die verwijzen naar de GBA waaraan ze die taak hebben gedelegeerd, betekent dat dat we wellicht ook onze eigen collega’s moeten beoordelen. Want de veiligheidsregio is zowel Brzo-toezichthouder als mede-uitvoerder van de GBA. Die vervlechting van taken en verantwoordelijkheden kan nog wel eens een uitdaging worden. Daarvoor moeten we een goede modus vinden.”

Zie ook de verkenning Bovenregionale publiek-private samenwerking tussen de overheidsbrandweer en bedrijfsbrandweren ten behoeve van industriële incidentbestrijding van het IFV.